Chắc hẳn bạn đã nghe câu chuyện lan truyền bấy lâu nay về một cô gái thà khóc trên xe Mẹc hơn là cười trên xe đạp. Vậy câu chuyện đó liên quan gì đến chuyện chọn công ty lớn hay startup mà chúng ta đang nói đến? Nói một cách ví von, công ty lớn như một chiếc xe Mercedes mạnh mẽ, trơn tru còn startup như chiếc xe đạp mong manh, đường lại đầy gập ghềnh sỏi đá. Vậy thì chúng ta, nên chọn ngồi trên xe Mercedes hay xe đạp?
Trên thực tế không hiếm người từ chối cơ hội làm việc tại những công ty công nghệ lớn, thay vào đó họ lựa chọn làm việc tại một công ty nhỏ, không tiếng tăm. Chắc hẳn bạn đã gặp những người như vậy
Thế nhưng, đó không phải là một quyết định đơn giản. Điều quan trọng là phải cân nhắc những lợi thế và nhược điểm của từng loại công ty và xác định mô hình nào phù hợp với sự nghiệp và mục tiêu cá nhân của bạn.
Nếu bạn đưa vấn đề này ra hỏi ý kiến những người khác, bạn sẽ nghe những lời khuyên trái chiều. Có người chỉ muốn làm việc tại những startup mới nhưng cũng có người chỉ nhắm vào các công ty to như FPT, Nash Tech, VNG.. vì có rất nhiều lợi thế để làm việc ở các công ty này. Điều này khiến cho bạn cảm thấy trở nên khó khăn khi phải chọn lựa giữa hai lựa chọn. Lưu ý trong bài viết này chúng ta dùng từ startup, là những công ty mới thành lập có nhiều ý tưởng hay ho và cả những công ty có quy mô nhỏ.
Làm cho công ty startup
Lợi thế khi làm việc cho công ty startup
Có ba điểm quan trọng cần lưu ý khi chọn lựa làm việc tại một công ty startup.
Sở hữu nhiều hơn thông qua các dự án
Có rất nhiều project cần xử lý khi làm việc tại một công ty lớn. Với vai trò là một sinh viên mới tốt nghiệp, một nhân viên mới trong một team lớn, bạn không có nhiều quyền sở hữu đối với các sản phẩm. Bạn thực hiện nhiều task nhỏ hơn trong cả quy trình bởi vì đó là những gì công ty cần.
Làm việc cho một công ty nhỏ, tự bản thân bạn nhanh chóng thực hiện toàn bộ dự án, hoặc tham gia vào những phần quan trọng của dự án mặc dù bạn là nhân viên mới trong công ty. Qua đó, bạn có thể học hỏi, thu thập kinh nghiệm nhanh hơn nhiều so với việc bạn làm việc tại một công ty lớn và là một nhân viên bình thường.
Nhiều cơ hội để làm việc với các công nghệ khác nhau
Tương tự với ý đầu tiên, làm việc tại một startup, bạn có thể có nhiều cơ hội hơn để sử dụng nhiều công nghệ khác nhau. Bởi vì một startup thường có rất ít người, bạn sẽ trở nên đa nhiệm hơn; bạn sẽ phải tự mình xử lý nhiều công việc hơn. Tùy thuộc vào điều mà bạn đang tìm kiếm, đây có thể là thuận lợi hoặc bất lợi.
Điều tuyệt vời nhất chính là, nếu như bạn là một sinh viên vừa tốt nghiệp và đang muốn biết mình phù hợp với điều gì, một startup sẽ thích hợp hơn cho bạn, nơi bạn có thể học được một loạt các công cụ và công nghệ khác nhau.
Bạn sẽ có cơ hội để tìm ra những gì mà bạn thật sự tập trung và nguồn cảm hứng trong công việc. Bạn sẽ nhanh chóng khám phá được rằng liệu bạn có muốn làm việc mảng front-end hay không hay là bạn phù hợp hơn với mảng back-end. Đâu là mảng bạn muốn đào sâu hơn? Startup giúp bạn có được những điều này dễ dàng hơn so với làm việc tại một công ty lớn.
Những cơ hội quan trọng cho quá trình thăng tiến sự nghiệp
Cuối cùng, các công ty nhỏ hơn cung cấp nhiều cơ hội thăng tiến hơn so với các công ty lớn. Bạn phát triển cùng với sự lớn mạnh công ty, trong khi đó, ở một công ty như FPT – nơi có hàng ngàn nhà quản lý, khá ít cơ hội có một vị trí quản lý dành cho bạn. Và nếu có, cơ hội này cách bạn rất xa.
Khi bạn là một phần của một Startup hoặc một công ty đang phát triển, bạn là ứng cử viên sáng giá cho một vị trí công việc mới hoặc thăng chức. Bạn có một vị trí đối với người đưa ra quyết định. Họ biết rõ về công việc bạn đang làm, họ biết rõ về BẠN.
Tại công ty nhỏ bạn có thể dành nhiều thời gian để học hỏi và lead các project, vì vậy thật dễ dàng khi bạn được thăng chức và tăng 10% lương chỉ trong vòng 1 năm đầu làm việc tại công ty.
Bất lợi khi làm công ty startup
Làm công ty startup hay công ty nhỏ thì cũng có nhiều điều khiến bạn phải suy nghĩ
Lương thưởng quyền lợi đôi khi không rõ ràng
Nhiều công ty startup có tương lai khá mờ mịt. Dù bạn có đang làm những sản phẩm trông rất hay ho nhưng tương lai có vẻ không chắc chắn lắm. Không phải công ty nào cũng được đầu tư, có nhiều tiền để vận hành chờ ngày thành công nên chuyện lương thưởng trễ nãi cũng là chuyện không phải hiếm. Đôi lúc bạn có cảm giác mình đi làm bằng niềm tin. Ngay cả khi bạn làm cho những công ty ổn định nhưng quy mô nhỏ thì chuyện này cũng không phải là hiếm. Những thứ hay ho như cổ phần cổ phiếu đôi khi là những gì bạn cứ nghe mãi mà không biết nó tròn méo ra sao.
Quy trình là… không có quy trình
Nếu bạn mong chờ các công ty startup có đầy đủ quy trình làm việc thì e rằng khó. Các công ty vừa làm vừa xây dựng quy trình, hoặc là không đủ nhân lực để làm việc này, hoặc họ có nhiều thứ phải lo hơn là chuyện xây dựng mọi thứ một cách bài bản. Vì vậy bạn có thể gặp cùng một vấn đề nhưng cách xử lý hôm nay khác với ngày mai. Nếu bạn là người đã qua một vài công ty lớn rồi có khi bạn lại chỉ muốn bỏ việc ngay khi gặp cách làm việc như vậy.
Làm đủ thứ
Không hề ngạc nhiên nếu bạn vừa dev lại kiêm luôn tester. Đã vậy khi code bạn chẳng có yêu cầu rõ ràng và cảm giác mình đóng luôn vai trò của BA (Business Analyst). Nói chung là chuyện gì cũng làm miễn là làm sao cho sản phẩm chạy được và nhiều khi làm cho bạn cảm thấy vô cùng stress.
Làm cho công ty big tech
Lợi thế khi làm việc tại một công ty lớn
Có rất nhiều lợi thế khi làm việc tại một công ty lớn, đặc biệt là các công ty có cả nghìn nhân viên.
Xây dựng thương hiệu cá nhân
Điều đầu tiên mà bạn có được chính là xây dựng thương hiệu cá nhân của bạn. Điều đó có thể rất quan trọng đối với một sinh viên vừa tốt nghiệp. Về cơ bản, sau khi bạn đã làm việc tại một công ty lớn, bạn có thể tự tạo ra cơ hội cho mình. Đã bao nhiêu lần có bạn nghe các công ty khác khoe khoang rằng họ có 5 cựu kỹ sư VNG, hoặc ba cựu kỹ sư FPT hiện đang làm việc tại công ty của họ? Kinh nghiệm làm việc tại các công ty lớn đem đến cho bạn rất nhiều cơ hội mới.
Và bạn sẽ tìm thấy rất nhiều cơ hội thăng tiến đến sớm hơn rất nhiều nếu như bạn đã từng làm việc tại một trong những công ty công nghệ hàng đầu. Một công ty nhỏ hơn có thể muốn thuê bạn làm quản lý kỹ thuật đơn giản chỉ vì bạn làm việc cho một trong các công ty, tập đoàn nổi tiếng và lớn hơn.
Điều kiện học hỏi từ những người giỏi nhất
Những công ty lớn hơn thu hút những nhân tài giỏi nhất – và bạn sẽ được làm việc cùng với những người đó! Hitachi Vantara, VNG và các công ty khác thuê các kỹ sư giỏi nhất bởi vì họ có thể được chọn lọc kỹ hơn. Bạn sẽ sớm nhận ra rằng hầu hết các đồng nghiệp của bạn thực sự là những kỹ sư tuyệt vời. Bạn có thể tự tin rằng bạn đang cùng làm việc với những người giỏi.
Đó là một môi trường tuyệt vời cho mentorship. Bạn sẽ học hỏi rất nhiều từ những người xung quanh bạn. Hãy tưởng tượng giá trị của việc xung quan bạn là những kỹ sư thực sự giỏi, trong những năm đầu làm việc sau tốt nghiệp. Bạn sẽ phát triển nhanh hơn, học hỏi thêm nhiều kỹ năng và phát triển bản thân nhanh hơn.
Bạn có thể trải qua kì thực tập đầu tiên của bạn là tại một startup nhỏ vài ba người người, và thiếu đi mentorship. Và bạn chỉ được học qua duy nhất một lớp kỹ thuật căn bản nào đó. Bạn có thể học được rất nhiều, nhưng là thông qua sách vở, trong khi ở một công ty lớn hơn, có lẽ bạn đã tìm ra rất nhiều resources có sẵn để học và mentorship.
Sự ổn định
Các công ty, tập đoàn lớn vốn dĩ đã ổn định hơn so với các công ty nhỏ hơn. Các công ty lớn đã có các chế độ phúc lợi sẵn có, lương bổng có chính sách rõ ràng, trái ngược với các lựa chọn cổ phiếu được cung cấp bởi một công ty startup (có thể sẽ trở nên hoàn toàn vô dụng nếu startup không thành công). Khả năng công ty lớn đuổi việc bạn cũng ít hơn là công ty startup.
Vào cuối ngày, sẽ đến lúc bạn đánh giá loại hình công ty nào ít rủi ro nhất và đem lại lợi ích lớn nhất – điều này tùy thuộc vào quyết định của bạn. Đối với nhiều người, việc học hỏi và sự hứng thú của một startup có giá trị hơn so với sự ổn định mà một công ty lớn đem lại, bởi vì startup cho bạn nhiều cơ hội để phát triển.
Bất lợi khi làm công ty lớn
Bạn là hạt cát
Trừ khi bạn đã có chút tiếng tăm hay có vị trí cao, còn thì chẳng ai biết bạn là ai. Công ty có thể làm bạn rất tự hào nhưng họ cũng có thể dễ dàng thay thế bạn.
Quy trình nặng nề
Quy trình chuẩn mực là tốt và không có gì phải bàn cãi. Tuy nhiên nó cũng làm cho bạn cảm thấy mất thời gian và có qúa nhiều thứ phải tuân thủ.
Cạnh tranh cao áp lực nhiều
Công ty nhỏ có áp lực của công ty nhỏ và làm việc cho công ty lớn cũng đầy áp lực. Xung quanh bạn có rất nhiều người giỏi và như vậy bạn sẽ mãi dậm chân tại chỗ, thậm chí bị đào thải nếu không có sự học hỏi, tiến bộ không ngừng. Bạn cũng sẽ có lúc bực mình vì công sức mình bỏ ra không được đánh giá đúng và đồng nghiệp mình nói giỏi hơn làm lại có nhiều cơ hội hơn.
Thỏa hiệp
Tuy nhiên, sự thỏa hiệp có tồn tại. Nếu như bạn là một sinh viên mới tốt nghiệp, có lẽ bạn nên cố gắng tìm một công ty nằm đâu đó giữa một startup và một công ty lớn. Nếu bạn có cơ hội làm việc tại một trong những công ty hàng đầu, có được nhận diện thương hiệu trong CV thì rất hữu ích.
Nếu không, hãy tìm kiếm một doanh nghiệp vừa (quy mô công ty từ vài chục đến hàng trăm nhân viên). Đó là nơi bạn sẽ có cơ hội tốt nhất để học hỏi. Xung quanh bạn có rất nhiều người thông minh nhưng không có nghĩa là một team lớn như vậy thì bạn sẽ không thể có bất kỳ quyền sở hữu nào. Đó là nơi bạn sẽ có được cơ hội tốt hơn cho bản thân để có thể phát triển đến bất cứ đâu mà bạn mong muốn.
Trong môi trường như vậy, bạn có thể đảm nhận một vài dự án đơn lẻ mà có thể mang lại những giá trị cho doanh nghiệp. Đồng thời, bạn cũng có cơ hội để làm việc với các kỹ sư giỏi.
Bạn lựa chọn gì cho bản thân?
Cuối cùng thì, việc chọn lựa một công ty startup hay công ty lớn để làm việc là một quyết định cá nhân. Có rất nhiều khía cạnh ảnh hưởng đến quyết định này mà bạn cần cân nhắc.
Điều quan trọng chính là tìm ra điều gì là tốt nhất cho bạn ở thời điểm hiện tại. Đừng lo lắng về những gì người khác nghĩ về mình. Hãy đánh giá các lựa chọn và quyết định điều gì là tốt nhất dành cho bản thân.
Bạn có biết?
tham gia cộng đồng ITguru trên Linkedin, Facebook và các kênh mạng xã hội khác có thể giúp bạn nhanh chóng tìm được những chủ đề phát triển nghề nghiệp và cập nhật thông tin về việc làm IT mới nhất
Linkedin Page:
Facebook Group:
cơ hội việc làm IT : ITguru.vn
