Theo một khảo sát về Quản lý Danh mục và Dự án của Planview, công ty hàng đầu về Portfolio and Work Management, bốn mươi chín phần trăm các công ty được khảo sát đã có một dự án thất bại trong vòng 1 năm.
Trong một môi trường công nghệ thay đổi nhanh chóng, các tổ chức phải đối mặt với nhu cầu chuyển đổi các quy trình và hệ thống của họ để đáp ứng các yêu cầu kinh doanh mới nổi. Sự chuyển đổi kỹ thuật số này đòi hỏi một chuyên môn cụ thể và một tập hợp các phương pháp thực hành để điều chỉnh trọng tâm kinh doanh với các giải pháp công nghệ.
Kiến trúc giải pháp thuộc về danh sách các hoạt động quan trọng nhất được thực hiện trước khi bắt đầu phát triển bất kỳ giải pháp công nghệ nào. Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về Solution architecture (kiến trúc giải pháp) là gì, mô tả vai trò của Solution architect (kiến trúc sư giải pháp), tìm hiểu sự khác nhau giữa Solution architect, Enterprise architect, software architect hay technical architect, những kỹ năng cần có để làm ở vai trò Kiến trúc sư giải pháp cùng cơ hội nghề nghiệp của vị trí này.
Solution architecture là gì
Trước khi tìm hiểu về vai trò của Solution Architect, hãy tìm hiểu xem Solution architecture hay Kiến trúc giải pháp là gì.
Solution Architecture là các hoạt động thiết kế, mô tả và quản lý kỹ thuật các giải pháp liên quan đến các vấn đề kinh doanh cụ thể.
Solution Architecture là một quy trình phức tạp với nhiều quy trình phụ giúp thu hẹp khoảng cách giữa các vấn đề kinh doanh và các giải pháp công nghệ, bao gồm:
- Tìm giải pháp công nghệ tốt nhất trong số tất cả các giải pháp có thể để giải quyết các vấn đề kinh doanh hiện có.
- Mô tả cấu trúc, đặc điểm, hành vi và các khía cạnh khác của phần mềm, hệ thống hay ứng dụng cho các bên liên quan của dự án.
- Xác định các tính năng, giai đoạn và các yêu cầu giải pháp.
- Cung cấp các thông số kỹ thuật theo đó giải pháp được xác định, quản lý và triển khai.
Một số ví dụ về kiến trúc giải pháp bao gồm phát triển cơ sở hạ tầng đám mây để đạt hiệu quả cao trong kinh doanh, triển khai các microservices cho thương mại điện tử hoặc áp dụng các biện pháp bảo mật cho dữ liệu, hệ thống và mạng.
Solution Architect là gì?
Solution Architect hay Kiến trúc sư giải pháp là người chịu trách nhiệm dẫn dắt thực hành và đưa ra tầm nhìn kỹ thuật tổng thể cho một giải pháp cụ thể.
Solution Architect đánh giá nhu cầu kinh doanh của tổ chức và xác định những giải pháp IT có thể hỗ trợ những nhu cầu đó bằng các phần mềm, phần cứng hoặc cơ sở hạ tầng. Việc điều chỉnh chiến lược CNTT tương ứng với các mục tiêu kinh doanh là điều tối quan trọng và một Solution Architect có thể giúp xác định, phát triển và cải tiến các giải pháp kỹ thuật để hỗ trợ các mục tiêu kinh doanh đó.
Một Solution Architect cũng là cầu nối giao tiếp giữa IT và hoạt động kinh doanh để đảm bảo mọi người đều phù hợp trong việc phát triển và triển khai các giải pháp kỹ thuật tương ứng. Quá trình này yêu cầu có sự phản hồi thường xuyên, điều chỉnh và giải quyết vấn đề để thiết kế và triển khai các giải pháp tiềm năng một cách phù hợp.
Trách nhiệm của Solution architect
Công việc của Solution Architect tập trung vào các quyết định về giải pháp và phân tích tác động của chúng đối với các mục tiêu và kết quả kinh doanh tổng thể. Cũng giống như kiến trúc sư trong ngành xây dựng tạo ra bản thiết kế tổng thể của một tòa nhà trong tương lai, một người ở vị trí này phải có kiến thức sâu sắc về các công nghệ sẵn có để đề xuất giải pháp tốt nhất theo yêu cầu và môi trường hiện có. Vì vậy, chúng ta có thể nói rằng công việc của một kiến trúc sư giải pháp là tập hợp các giải pháp công nghệ và đưa ra chiến lược thực hiện chúng.
Sau khi phát triển tầm nhìn kỹ thuật chiến lược của sản phẩm, kiến trúc sư giải pháp sẽ tham gia vào việc ước tính ngân sách và trình bày cho các bên liên quan. Khi mọi thứ đã được thống nhất, Solution Architect sẽ giám sát quá trình phát triển và thông báo cho các bên liên quan về tiến độ.
Trách nhiệm của Solution Architect có thể tóm tắc như sau
- Phân tích đánh giá môi trường công nghệ
- Phân tích chi tiết cụ thể của doanh nghiệp
- Phân tích và đánh giá các yêu cầu của kinh doanh
- Thiết lập khuôn khổ cộng tác giữa các team liên quan
- Tạo prototype cho giải pháp
- Tham gia lựa chọn công nghệ
- Kiểm soát phát triển giải pháp
- Hỗ trợ quản lý dự án
Trong khi hầu hết các trách nhiệm này yêu cầu vai trò lãnh đạo, kiến trúc sư giải pháp chỉ hỗ trợ các hoạt động của Project Manager để đảm bảo về nguồn lực, các rủi ro được phân tích và kế hoạch triển khai luôn phù hợp với các mục tiêu giải pháp.
Khác nhau giữa Enterprise architect, Solution architect và Technical architect
Ngoài Solution architect, có hai vị trí cấp kiến trúc khác thường bị nhầm lẫn: Enterprise architect (kiến trúc sư doanh nghiệp), và Technical hay Software architect (kiến trúc sư phần mềm). Hãy cùng làm rõ những điểm khác biệt chính giữa các vị trí này.
Enterprise architect là gì?
Enterprise architecture (kiến trúc doanh nghiệp) tập trung vào việc xây dựng hệ sinh thái doanh nghiệp phức tạp và giải quyết các vấn đề chiến lược cấp cao. Enterprise architecture xác định các định hướng chiến lược của kiến trúc kinh doanh, sau đó dẫn đến sự hiểu biết về những công nghệ nào cần thiết để hỗ trợ kiến trúc đó. Nói cách khác, Enterprise architect xác định những gì phải làm, trong khi Solution architect quyết định cách thực hiện.
Enterprise architect có cái nhìn bao quát nhất về tình trạng kiến trúc hiện tại và mục tiêu mục tiêu của công ty. Kiến trúc sư doanh nghiệp là người chịu trách nhiệm tạo ra một kế hoạch chiến lược thực hiện các thay đổi kỹ thuật. Enterprise architect làm việc chặt chẽ với các giám đốc điều hành cấp cao nhất và những người ra quyết định và nhân vật này cần chứng minh cho họ giá trị kinh doanh của các sáng kiến kỹ thuật được đề xuất.
Mặc dù các Enterprise architect đôi khi giải quyết các câu hỏi kỹ thuật như vòng đời của ứng dụng và môi trường công nghệ, họ chủ yếu ủy thác các nhiệm vụ cụ thể cho Solution architect hoặc Technical architect. Họ không tập trung vào các chi tiết nhỏ và họ có cái nhìn bao quát nhất về cấu trúc và quy trình và không bao giờ mất đi bức tranh toàn cảnh.
Technical hay software architect là gì?
Một Techical architect (kiến trúc sư kỹ thuật) hay Software architect (kiến trúc sư phần mềm) chủ yếu phụ trách các vấn đề kỹ thuật và kiến trúc phần mềm. Không giống như kiến trúc sư giải pháp, Software architect thường không giải quyết các vấn đề về tài chính và tổ chức. Kiến trúc sư phần mềm tập trung vào tất cả các khía cạnh liên quan đến kỹ thuật phần mềm trên một dự án cụ thể, tức là phát triển, thực hiện, bảo trì, hỗ trợ và cập nhật. Các Software architect cộng tác chặt chẽ với các nhóm phát triển và kiểm soát toàn bộ quá trình phát triển. Vì vậy, Software architure xác định chính xác những gì phải làm và kết quả có thể được duy trì như thế nào.
Sự khác nhau và mối liên hệ giữa ba vị trí
Như vậy có thể hiểu một cách đơn giản, các Enterprise architect xác định các định hướng chiến lược, các Solution architect thu hẹp khoảng cách giữa các yêu cầu kinh doanh và việc thực hiện các giải pháp công nghệ, Techical hay Software architect chủ yếu phụ trách chuyên sâu kỹ thuật và kiến trúc phần mềm.
Kiến trúc giải pháp mô tả cách các thành phần khác nhau của kiến trúc kinh doanh, thông tin và công nghệ được sử dụng trong một giải pháp cụ thể. Khi kiến trúc giải pháp tập trung hơn vào các chi tiết và công nghệ giải pháp để giải quyết một vấn đề kinh doanh cụ thể, nó cung cấp một kênh giữa kiến trúc doanh nghiệp và kiến trúc kỹ thuật. Phần sau chỉ tập trung vào các vấn đề kỹ thuật. Một cách tiếp cận hiệu quả cho các công ty là kết hợp các hoạt động kiến trúc doanh nghiệp với các hoạt động kiến trúc kỹ thuật và kiến trúc giải pháp.
Hình dưới đây cho thấy mối liên quan về chiến lược và công nghệ mà mỗi loại kiến trúc sư IT trong một tổ chức: Enterprise architect có trọng tâm chiến lược cao và ít tập trung vào công nghệ hơn, trong khi Technical architect thì ngược lại. Solution architect thu hẹp khoảng cách giữa khái niệm và triển khai bằng cách hoạt động như một kênh giữa kiến trúc doanh nghiệp và kiến trúc kỹ thuật.
Kỹ năng cần có của một solution architect
Để gắn kết thành công các giải pháp CNTT với các mục tiêu kinh doanh, solution architect phải có kỹ năng lãnh đạo và giao tiếp tốt, cũng như kiến thức kỹ thuật và kinh doanh. Là một kiến trúc sư giải pháp, bạn sẽ cần phải hiểu khía cạnh kinh doanh của tổ chức để hiểu những giải pháp CNTT nào sẽ phù hợp với mục tiêu của công ty. Kỹ năng lãnh đạo của bạn sẽ rất quan trọng trong việc chỉ đạo quá trình tổng thể xác định các mục tiêu kinh doanh chính và xác định các yêu cầu cho từng giải pháp.
Bạn có thể sẽ cần bằng cử nhân trở lên về công nghệ thông tin, khoa học máy tính, kỹ thuật phần mềm hoặc một lĩnh vực liên quan. Đối với các vai trò cấp cao hơn, bạn có thể cần thêm kinh nghiệm hoặc học vấn, bao gồm cả bằng thạc sĩ. Tùy thuộc vào vai trò, bạn cũng có thể cần kinh nghiệm trong các lĩnh vực CNTT cụ thể, chẳng hạn như quản trị mạng, phát triển, dịch vụ khách hàng hoặc các lĩnh vực liên quan khác.
Ngoài ra, những kỹ năng về phân tích, quản lý dự án, quản lý sản phẩm, quản lý rủi ro cũng rất quan trọng đối với một Solution architect.
Lương của kiến trúc sư giải pháp
Tùy vào các nguồn khảo sát mà chúng ta các dữ liệu khác nhau. Theo Vietnamworks, mức lương trung bình của một Solution architect là 1778 đô la một tháng.
Còn theo khảo sát năm 2020 của FirstAlliance thì lương của Kiến trúc sư giải pháp có hơn 10 năm kinh nghiệm tại TP. Hồ Chí Minh lên đến 5000 – 6000 nghìn đô la/tháng.
Những chứng chỉ quan trọng của Solution architect
Là một kiến trúc sư giải pháp, bạn cần được chứng nhận về các kỹ năng hoặc công nghệ liên quan nào cho ngành hoặc lĩnh vực của bạn. Các kỹ năng và kiến thức bạn cần có thể khác nhau tùy thuộc vào vai trò, nhưng bạn luôn có thể tìm thấy các chứng chỉ và khóa học cho các kỹ năng cá nhân cần thiết cho công việc như Java, AWS, Azure hoặc Apache Kafka.
Có rất nhiều chứng chỉ kiến trúc sư CNTT có sẵn, với hầu hết trong số đó là chứng chỉ riêng của các nhà cung cấp, tức là, tập trung vào việc làm chủ một công nghệ cụ thể. Dưới đây là vài chứng chỉ phổ biến :
- AWS Certified Solutions Architect
- The Open Group Certified Architect (Open CA)
- Google Professional Cloud Architect
Tham khảo
- https://www.leanix.net/en/enterprise-architect-vs-solution-architect-vs-technical-architect-whats-the-difference
- https://www.altexsoft.com/blog/engineering/solution-architect-role/
- https://www.cio.com/article/3609609/what-is-a-solutions-architect-a-vital-role-for-it-business-alignment.html
