Thị trường nhân lực phần mềm đang cạnh tranh hơn bao giờ hết. Cho dù đại dịch đang diễn ra và các công ty phầm mềm phải thay đổi cách thức làm việc như làm việc từ xa, cải tiến quy trình, cải tiến kỹ thuật và nhiều thay đổi khác để có thể thích ứng với “bình thường mới”, việc tuyển dụng và thu hút các kỹ sư phần mềm vẫn luôn là thách thức. Đặc biệt hơn khi trong đại dịch tâm lý ngại thay đổi công việc để tránh rủi ro của các kỹ sư phầm mềm và những người làm trong ngành IT cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc tuyển dụng trong lĩnh vực này.
Tuy nhiên, vấn đề không chỉ do tình hình thị trường nhân lực đang gặp nhiều cạnh tranh và ở sự thiếu hụt ứng viên, mà là ở chính những công ty đang tuyển dụng. Bạn có thể thấy vô số các đăng tin trên Linkedin của các nhân viên HR mà đa phần chỉ bạn chỉ lướt qua mà không dừng lại. Những mẫu tin đăng với job title và mức lương cao không thể thu hút những người chưa thật sự muốn thay đổi công việc hiện có của mình. Môt số khác tạo ra một quảng cáo tuyển dụng nửa vời, mua thêm một số quảng cáo trên các kênh mạng xã hội và họ ngồi tự hỏi tại sao các ứng viên không đổ xô đến họ.
Bài viết này điểm qua một số điều mà một công ty có thể làm để tăng cường hình ảnh, quảng cáo vị trí tuyển dụng và thu hút các kỹ sư phần mềm giỏi nhất đến với mình.
1/ Xây dựng thương hiệu nhà tuyển dụng
Xây dựng thương hiệu nhà tuyển dụng là một vấn đề có lẽ quá sức với nhiều người, đặc biệt là những nhân viên tuyển dụng ít kinh nghiệm còn chưa rõ ý nghĩa của cụm từ “thương hiệu nhà tuyển dụng” hay employer branding. Việc xây dựng thương hiệu nhà tuyển dụng để thu hút nhân tài trong lĩnh vực công nghệ (hay bất cứ lĩnh vực nào khác) cần phải hiểu và hỗ trợ từ lãnh đạo cấp cao nhất.
Thương hiệu nhà tuyển dụng có vai trò lớn trong việc đưa công ty của bạn nổi bật trong số nhiều công ty đang tìm cách thu hút các nhà phát triển tài năng. Ngày càng có nhiều công ty đổ rất nhiều công sức vào đó, xây dựng hình ảnh công như một nơi tuyệt vời để làm việc. Nếu một công ty đi đúng hướng trong vấn đề này, công ty đó có thể thu hút các developer giỏi mà không cần đến quảng cáo.
Ý tưởng của thương hiệu nhà tuyển dụng là truyền đạt các giá trị và văn hóa của một công ty một cách rõ ràng nhất có thể. Nó sẽ làm cho công ty của bạn nổi bật và minh bạch hơn các công ty khác. Từ đó các ứng viên tiềm năng có thể làm quen với công ty của bạn trước khi công ty có nhu cầu tuyển dụng các nhà phát triển.
Quy tắc quan trọng nhất là giữ cho thương hiệu nhà tuyển dụng của bạn trung thực và luôn luôn trung thực. Các giá trị được truyền đạt ra bên ngoài phải thực sự hiện diện bên trong công ty. Nếu một công ty muốn cho các ứng viên tiềm năng thấy những giá trị của công ty, nó phải có đâu đó trong các chính sách và hành động của công ty. Nếu không, những hình ảnh đẹp đẽ mà công ty tô vẽ chắc chắn sẽ bị đào thải và nó sẽ gây ra thiệt hại cho thương hiệu, thay vì xây dựng.
Vậy các nhà tuyển dụng phải làm gì? Trước tiên, hãy khảo sát những gì đang xảy ra trong tổ chức của bạn. Bạn phải sẵn sàng đối mặt với sự thật: hiếm khi mọi thứ diễn ra đúng như bạn muốn. Nhân viên thường chỉ nói với bạn những gì họ nghĩ rằng bạn muốn nghe. Văn hóa doanh nghiệp vì vậy khó có thể đo lường một cách khách quan.
Khi bạn đã có một bức tranh chính xác về văn hóa công ty hiện tại của mình, bạn có thể đưa ra một đề xuất giá trị nhà tuyển dụng phù hợp. Có điều gì mà nhân viên của bạn chỉ có thể có khi làm việc ở cty này? Nó có thể là một lợi ích nào đó độc nhất, duy nhất, quan trọng nhất, giống như cổ phần của công ty. Nhưng thông thường, nó là một tập hợp nhiều thứ độc đáo tạo nên bản chất văn hóa công ty của bạn.
Một khi bạn đã có những giá trị tạo nên thương hiệu nhà tuyển dụng, hãy truyền đạt những giá trị đó ra bên ngoài một cách rõ ràng và kiểm tra tác dụng của chúng.
Hai ví dụ dưới đây về những giá trị có thể thu hút các kỹ sư phần mềm đến với thương hiệu tuyển dụng của một công ty
- Cho phép các developer đóng góp cho các dự án mã nguồn mở. Hầu như các nhà phát triển giỏi đều thích đóng góp cho các dự án mã nguồn mở và nếu họ được phép làm điều đó ngay ở công ty và trong khi làm việc, thì bạn đã xây dựng một nền văn hóa tuyệt vời.
- Tạo cơ hội cho các nhà phát triển tìm hiểu và sử dụng các công nghệ mới thú vị như Kubernetes, Go, Vitess hoặc Linkerd. Một công ty sẽ không thu hút các nhà phát triển bằng cách xây dựng các trang web WordPress và sử dụng các công nghệ cũ kỹ.
2/ Làm rõ ràng về nhu cầu tuyển dụng dài hạn và ngắn hạn của công ty
Khi chọn một công việc, những ứng viên giỏi nhất không muốn chấp nhận rủi ro. Họ muốn đảm bảo rằng họ sẽ có một vai trò ổn định tại một công ty, nơi họ có thể làm công việc tốt nhất của mình, tạo ảnh hưởng và phát triển sự nghiệp.
Đó là lý do tại sao, với tư cách là nhà tuyển dụng, bạn có trách nhiệm phải cho ứng viên biết nhu cầu chính xác của công ty mình. Để xây dựng bức tranh này, người phụ trách tuyển dụng cần làm việc với những người có liên quan trong tổ chức đê trả lời các câu hỏi sau:
- Mục tiêu ngắn hạn, trung hạn và dài hạn của ví trí đang tuyển dụng là gì?
- Các kỹ sư phần mềm được tuyển vào sẽ đóng góp như thế nào vào lộ trình dài hạn của công ty bạn?
- Tại sao công ty sử dụng những công nghệ cụ thể đang có trong công ty?
- Những phần nào trong kế hoạch kỹ thuật của công ty có khả năng thay đổi và tại sao?
- Công ty mong muốn những developer được tuyển dụng sẽ đi theo con đường sự nghiệp nào tại công ty của bạn?
- Công ty có tham vọng như thế nào trong 2, 5 năm và hơn nữa?
- Những kiểu nhân viên nào sẽ thích làm việc lâu dài tại công ty và tại sao?
- Công ty sẽ cần kinh nghiệm gì ở các developer ở mỗi giai đoạn phát triển?
Những câu hỏi này có thể không có câu trả lời ngay mà cần có nhiều cuộc họp để trả lời từ tất cả các cấp trong tổ chức của mình. Nếu công ty của bạn có quy mô lớn, đang trải qua giai đoạn tăng trưởng đột biến hoặc được đầu tư mạo hiểm, bạn nên tổ chức các cuộc họp này hai lần một năm – vào đầu năm để đặt mục tiêu và vào giữa năm để kiểm tra và đánh giá lại.
Nếu bạn không hiểu rõ về nhu cầu tuyển dụng của mình, bạn có nguy cơ tuyển nhầm người cho mục tiêu tương lai của công ty mình. Hãy tưởng tượng nỗi đau mà mọi người sẽ phải đối mặt trong bối cảnh sa thải và đây là tình huống mà công ty của bạn cần phải tránh.
3/ Viết mô tả công việc rõ ràng và thu hút niềm đam mê của các developers
Các mô tả công việc hiệu quả nhất là những mô tả nhằm mục đích cung cấp một góc nhìn chính xác về công ty. Một bản mô tả công việc được trau chuốt kỹ lưỡng có thể giúp các ứng viên hiểu được cuộc sống trong công ty của bạn là như thế nào.
Cần đảm bảo rằng mô tả công việc, trang web công ty và các thông tin truyền thông cho tuyển dụng có sự liên kết và nhấn mạnh mọi chức năng của công việc đang tuyển, tạo nên bức tranh toàn cảnh. Cung cấp cho ứng viên một bức tranh rõ ràng về những đóng góp mà họ sẽ thực hiện, và con đường sự nghiệp tiềm năng của họ nếu vào làm tại công ty của bạn.
Các ứng viên có cơ hội tìm hiểu thêm về công ty từ một số điểm tiếp cận. Điều đó có nghĩa là nhà tuyển dụng có một số cách để gây ấn tượng với họ. Tất cả bắt đầu với mô tả công việc. Cần dành nhiều thời gian để làm rõ ràng là chúng ta đang tìm kiếm ai, tại sao một ứng viên nào đó lại muốn làm việc với chúng ta và văn hóa công ty của chúng ta là gì.
Khi bạn viết mô tả công việc, hãy đảm bảo tập trung vào các tuyên bố giá trị (value propositions) mà các ứng viên tiềm năng quan tâm. Stack Overflow, một cộng đồng các nhà phát triển trực tuyến, đã nhận thấy trong cuộc khảo sát hàng năm với 90.000 người rằng các lập trình viên quan tâm đến những điều sau khi chọn công việc:
Theo biểu đồ trên, các lập trình viên đã xếp hạng công nghệ là yếu tố hàng đầu để quyết định ứng tuyển. Vi vây nhà tuyển dụng sẽ cần đưa ra thông tin rõ ràng về các công nghệ cơ bản của công ty mình, chẳng hạn như như PHP, jQuery, React hoặc Angular…
Trong mô tả công việc của bạn, hãy đảm bảo có các thông tin sau:
- Giới thiệu công ty – chia sẻ một số sự kiện và lịch sử ngắn gọn
- Mô tả vai trò, những trách nhiệm của người được tuyển và những dự án mà họ sẽ tham gia
- Cần mô tả rõ ràng về trách nhiệm, kỹ năng và trình độ yêu cầu đối với ứng viên
- Đặc biệt chú ý đến các công nghệ mà các nhà phát triển sẽ sử dụng khi tham gia vào công ty.
- Mô tả quyền lợi của người làm vị trí này
- Thông tin về văn hóa và giá trị của công ty
4/ Đảm bảo mức lương cạnh tranh
Một trong những thách thức khó khăn nhất mà những người phụ trách tuyển dụng có thể phải đối mặt là lập kế hoạch ngân sách cho từng vị trí tuyển dụng. Thật khó để đưa ra một con số chính xác do có nhiều yếu tố ảnh hưởng bao gồm trình độ kỹ năng, kinh nghiệm, quá trình làm việc và nơi làm việc.
Mặc dù có nhiều yếu tố khác xác định, bạn vẫn cần phải rõ ràng về mức lương hợp lý của ứng viên. Đưa ra một con số quá thấp có thể xua đuổi những nhân viên tiềm năng. Một con số quá cao có thể khiến bạn gặp rủi ro vượt quá ngân sách.
Có một số bước mà bạn có thể thực hiện để thực hiện đúng trong vấn đề này.
- Nghiên cứu mức lương các công ty trả cho vị trí tương tự với kinh nghiệm, nơi làm việc.. tương tự như bạn đang tuyển. Sử dụng Haymora.com, LinkedIn và một số trang tuyển dụng như ITguru để l làm điểm tham chiếu.
- Trong mô tả công việc, hãy ghi rõ phạm vi làm việc, nhấn mạnh rằng mức lương mà công ty đưa ra là cạnh tranh và tương xứng với kinh nghiệm
5/ Đăng tin tuyển dụng những nơi các kỹ sư phần mềm thường ghé thăm
Khảo sát dành cho các developers năm 2019 của Stack Overflow cho thấy chỉ có 15,2% ứng viên là chủ động tìm việc. Nhưng gần 3/4 các nhà phát triển quan tâm tìm hiểu về các cơ hội việc làm mới.
Để tiếp cận các developers một cách hiệu quả, bạn cần gặp họ ở nơi họ thường ghé thăm. Vậy làm thế nào để bạn tìm thấy những người phù hợp cho tổ chức của mình? Dưới đây là một số quy trình mà bạn có thể kết hợp vào thực tiễn tuyển dụng của mình:
- Tổ chức hội thảo trên web hoặc phát biểu tại các hội nghị. Luôn đề cập đến những vị trí đang tuyển của công ty. Các developers thích tìm hiểu về cơ hội từ các kỹ sư đồng nghiệp mà họ tôn trọng và ngưỡng mộ.
- Theo dõi các cộng đồng về developers. Có rất nhiều cộng đồng về developers khác nhau trên các mạng xã hội. Tham gia vào các mạng lưới này để theo dõi các cuộc trò chuyện giữa các chuyên gia và bạn có thể kết nối với các cá nhân khi cần thiết.
- Theo dõi các trang web freelancer. Các trang web về việc làm tự do đặc biệt có giá trị để tiếp cận các nhà phát triển, những người có thể đang làm việc toàn thời gian nhưng mong muốn làm thêm. Đây là những cá nhân mà bạn có thể tuyển dụng làm việc toàn thời gian.
- Sử dụng các trang web tuyển dụng chuyên ngành IT. Các trang web về tuyển dụng IT như ITguru.vn không mới nhưng vẫn rất có giá trị khi quảng cáo các vị trí tuyển dụng.
- Theo dõi các cộng đồng nhà phát triển. Dành thời gian duyệt qua các cộng đồng developers như Github, Gitlab và Stack Overflow. Xem những câu hỏi mà các nhà phát triển đang hỏi và những vấn đề mà mọi người đang giải quyết tương tự như nhu cầu của công ty bạn. Nếu các cuộc thảo luận quá kỹ thuật khiến bạn không thể theo dõi, hãy thảo luận với người quản lý tuyển dụng hoặc nhóm phát triển của bạn để hiểu rõ về các thông tin có thể có giá trị để xem.
- Các dự án mã nguồn mở. Stack Overflow phát hiện ra rằng 65% các nhà phát triển chuyên nghiệp đóng góp vào các dự án mã nguồn mở ngoài công việc (con số trên toàn cầu, tại Việt Nam có thể khác). Bạn có thể kết nối với những nhà phát triển này bằng cách tham gia và giám sát các dự án có liên quan đến công ty của bạn. Nếu bạn không biết phải tìm ở đâu, hãy nói chuyện với các đồng nghiệp kỹ thuật trong công ty của bạn. Đảm bảo rằng bạn chủ động liên hệ để khen mọi người về những đóng góp và code của họ.
- Viết blog. Cân nhắc duy trì một blog kỹ thuật. Đây là nơi tuyệt vời để các developer ghé thăm. Ví dụ blog của Gotit AI là blog mà bạn nên học hỏi
- Tổ chức các buổi gặp mặt. Nếu bạn muốn kết nối với các nhà phát triển, hãy cân nhắc tổ chức và tham dự các buổi gặp mặt. Stack Overflow đã phát hiện ra rằng nhiều developers làm việc trên các dự án lập trình khác ngoài công việc chính thức với 80% người được hỏi nói rằng họ viết code như một sở thích. Tham dự hoặc tổ chức các sự kiện nơi các nhà phát triển có cơ hội trình bày những gì họ đang làm, chính thức hoặc không chính thức.
6/ Giữ liên lạc trong suốt quá trình tuyển dụng
Sau khi đã tạo một danh sách các ứng cử viên cho các vị quan trọng, tiếp theo sẽ là gì?
Đó cũng là câu hỏi mà những nhân viên tiềm năng của bạn cũng đang đặt ra. Để thành công với nỗ lực tuyển dụng, điều quan trọng là bạn phải tạo ấn tượng tích cực trong mỗi lần tương tác với kỹ sư phần mềm mà bạn đang cố gắng tuyển dụng. Có những chi tiết nhỏ nhưng quan trọng và nếu bỏ qua sẽ làm cho nỗ lực của bạn bị đổ bể. Dưới đây là những gì bạn cần chú ý trong giao tiếp, chuẩn bị ngay cả trước khi bạn liên hệ với ai đó để lên lịch phỏng vấn.
- Chia sẻ chi tiết về quá trình phỏng vấn của bạn. Các developers thường sẽ chọn cơ hội dựa trên sự nghiêm ngặt của quá trình phỏng vấn của bạn. Nó không giống như họ đang tìm kiếm một lối thoát mà thay vào đó, họ đang tìm cách làm việc cho một công ty tôn trọng và quý trọng thời gian của họ.
- Tuân thủ lịch trình. Là một nhà tuyển dụng, điều quan trọng là bạn phải thực hiện những lời hứa của mình bằng cách tuân thủ lịch trình. Nếu bạn định đưa ra đề nghị trước ngày cụ thể nào đó, hãy đảm bảo rằng bạn thực hiện tốt những gì mình hứa. Bạn có thể tìm thấy rất nhiều bình luận về sự chậm trễ hay thất hứa của các nhân viên tuyển dụng trên các mạng xã hội nghề nghiệp như Linkedin.
- Xây dựng quy trình hội nhập (onboarding) của nhân viên mới. Đảm bảo rằng có một quy trình nhập môn cho nhân viên mới và có thể giới thiệu trong buổi phỏng vấn để tạo thêm sự thu hút. Sẻ rất có ích nếu các ứng viên biết mình sẽ tiếp cận với chương trình đào tạo nào. Tuần đầu tiên đến ba tháng tại một công ty sẽ như thế nào..
Kết luận
Tuyển dụng là một quy trình đòi hỏi rất nhiều nỗ lực của các nhà tuyển dụng, đặc biệt khi sự cạnh tranh về nhân tài trong lĩnh vực IT nói chung và phần mềm nói riêng. Bất kể quy mô công ty hay ngành của bạn là gì, khi bạn xây dựng hệ thống tuyển dụng hợp lý, hệ thống này sẽ trở nên hấp dẫn hơn trong việc thu hút các kỹ sư phần mềm hàng đầu. Tuyển dụng hiệu quả không chỉ vài dòng quảng cáo tuyển dụng mà là cả một quả trình và một chiến lược hợp lý.
Bài viết có tham khảo từ các nguồn:
